Bejcowanie drewna – jak wykonać je poprawnie?

Drewniane meble, podłogi i elementy architektoniczne to nieodłączne części wielu mieszkań. Jednocześnie jednak z czasem ich wygląd nieco się pogarsza. Tracą swoje naturalne właściwości czy kolor. Dobrym sposobem na ich odzyskanie jest bejcowanie drewna. Dzięki bejcy zabarwisz drewno i na nowo wydobędziesz na światło dzienne jego właściwości. Przy zastosowaniu odpowiednich preparatów naniesiesz na nie również warstwę ochronną. Na czym polega bejcowanie drewna i jak prawidłowo je wykonać? Podpowiadamy!

Co daje bejcowanie drewna?

Bejca to roztwór lub zawiesina barwników i pigmentów w wodzie bądź rozpuszczalniku. Ten preparat różni się od klasycznych farb przede wszystkim tym, że wnika głęboko w strukturę elementu. Bejcowanie uszlachetnia drewno, wydobywając i podkreślając rysunek jego słojów. W zależności od wybranego preparatu może on też dodatkowo zabarwić drewno, nie zamalowuje jednak jego słojów ani sęków.

Bejcowanie zaciera więc różnice kolorystyczne na powierzchni drewna. Jeśli zdecydujesz się na tak zwane bejce zewnętrzne, zapewnisz też drewnianym elementom dodatkową ochronę. Takie środki są bowiem odporne na promieniowanie UV, a do tego chronią przed sinizną i zgnilizną drewna.

Kiedy zastosować bejce do drewna?

Bejce można stosować zarówno w pomieszczeniach, jak i na zewnątrz. Ten preparat nadaje się zresztą nie tylko do klasycznego drewna, ale również materiałów pochodnych: forniru, płyt wiórowych i sklejki.

Najczęściej bejcuje się meble – przy zastosowaniu odpowiedniego preparatu także ogrodowe. Bejcować można również elementy stolarki okiennej i drzwiowej, drewniane podłogi, schody czy balustrady.

Jak przygotować drewno do bejcowania?

Przygotowanie drewna do bejcowania wymaga kilku czynności. Zależą od rodzaju drewna. Bejcę można zakładać na drewno surowe, ale także to, które wcześniej było już pokryte jakąś powłoką.

Najmniej przygotowań wymaga bejcowanie drewna surowego. W tym przypadku należy przetrzeć je wilgotną szmatką, dzięki czemu dokładnie zobaczysz, jakie elementy trzeba będzie zeszlifować do gładkiej powierzchni. Do szlifowania można wykorzystać szlifierkę, kluczowy jest dobór granulacji papieru ściernego. Najlepiej rozpocząć papierem o granulacji ok. 120, a zakończyć na 180.

Przed przystąpieniem do bejcowania drewna malowanego lub lakierowanego trzeba będzie najpierw usunąć stare powłoki. Najlepiej wykorzystać do tego szlifierkę, tym razem z papierem o granulacji w granicach 80. Drewno powinno się szlifować wzdłuż włókien. Można też wykorzystać szpachelkę, wtedy trzeba będzie jednak wcześniej potraktować drewno opalarką.

Po szlifowaniu – czy to surowego, czy malowanego drewna – musisz pamiętać o odpyleniu powierzchni. Jeśli odpadków i pyłów jest dużo, warto skorzystać z odkurzacza. Potem należy jeszcze odtłuścić drewno szmatką nasączoną benzyną ekstrakcyjną.

Bejcowanie drewna można przeprowadzić również na drewnie pokrytym wcześniej podkładem do regeneracji drewna. Dodatkowego podkładu wymagają mocno żywiczne gatunki drewna, jak na przykład świerk. Wówczas przed właściwym bejcowaniem należy wykorzystać preparat gruntujący – tego typu środki znajdziesz na https://parkietypetlak.pl/.

Jeśli w drewnie znajdują się ubytki, przed bejcowaniem trzeba wypełnić je specjalnym kitem do drewna lub szpachlówką.

Jak prawidłowo bejcować drewno?

Po przygotowaniu drewna można przystąpić do właściwego bejcowania. Jego ostateczny efekt zależy od kilku czynników, między innymi stopnia porowatości, wysuszenia drewna, jego gatunku i wieku. Jeśli więc chcesz się przekonać, jak będzie wyglądać powierzchnia po bejcowaniu, najlepiej wypróbuj najpierw konkretną bejcę w mniej widocznym miejscu.

Czym bejcować?

Podstawowymi narzędziami do bejcowania są pędzle oraz wałki. W przypadku tych pierwszych należy wybierać modele miękkie o niezbyt długim włosiu. Musisz też być przygotowany na to, że po bejcowaniu pozostaną wtedy podłużne, wyczuwalne w dotyku ślady.

Bejcowanie przy użyciu wałka zapewnia równomierne rozprowadzenie preparatu, a co za tym idzie – gładką powierzchnię. W przypadku wielu bejc można skorzystać także z wcierania preparatu ściereczką lub gąbką. Ten sposób przyda się szczególnie przy bejcowaniu niewielkich elementów. Najszybszym sposobem aplikacji bejcy na dużych powierzchniach są z kolei pistolety natryskowe.

Jak nakładać bejcę?

Na początek trzeba dobrze wymieszać bejcę. Inaczej bejcowane drewno może mieć później różne odcienie. Bejcę powinno się nakładać wzdłuż usłojenia drewnianych elementów.

Nakładaj ją równomiernie miejsce po miejscu, za każdym razem używając trochę więcej preparatu niż potrzeba. Następnie nadmiar bejcy wciera się w drewnianą powierzchnię. Jeśli nadal pozostaje nieco za dużo bejcy, należy zebrać ją czystym, suchym pędzlem czy szmatką. Musisz jednak przy tym uważać, nie powinieneś dociskać ich do powierzchni.

Kiedy nałożyłeś już pierwszą warstwę bejcy, musisz pozostawić powierzchnię do wyschnięcia. Może potrzebować na to od kilku do nawet 24 godzin – wszystko zależy od wykorzystanego preparatu. Informacja powinna się znajdować na jego opakowaniu.

Po tym czasie możesz przystąpić do nakładania kolejnej warstwy. W ten sposób otrzymasz bardziej intensywny kolor, często także ciemniejszy. Najczęściej na meble czy podłogi nakłada się co najmniej dwie warstwy bejcy. Przy elementach zewnętrznych minimum to trzy warstwy.

Przy bejcowaniu drewna zachowaj uwagę – inaczej może się okazać, że na powierzchni pojawią się przebarwienia lub zacieki. Pamiętaj też, że bejcowanie drewna powinno się odbywać w określonych temperaturach. Nie poleca się bejcowania w chłodne dni, przy temperaturze poniżej 10 stopni Celsjusza. Nakładanie bejcy może nie dać też zadowalających efektów w trakcie upałów powyżej 30 stopni.

Co należy zrobić z drewnem po bejcowaniu?

Drewniana powierzchnia po bejcowaniu powinna przede wszystkim wyschnąć. Wówczas będzie można ocenić, czy efekty są zadowalające, czy też konieczna będzie jeszcze jedna warstwa.

Czy po bejcowaniu trzeba szlifować?

Szlifowanie po bejcowaniu nie jest konieczne, ale możesz się na nie zdecydować, kiedy zależy Ci na idealnie gładkiej powierzchni. Wówczas należy jednak szlifować bardzo delikatnie, korzystając ze szlifierki na niewielkich obrotach.

Czy po bejcowaniu trzeba lakierować?

Lakierowanie po bejcowaniu może być konieczne dla zabezpieczenia drewna. Poza specjalnymi bejcami zewnętrznymi takie preparaty nie stanowią bowiem dla drewna warstwy ochronnej – będzie nią dopiero lakier.

Jeśli chcesz w pełni zachować efekt bejcowania, a jednocześnie uchronić drewno przed uszkodzeniami mechanicznymi, wykończ powierzchnię bezbarwnym lakierem. Zwróć jednak uwagę na jego rodzaj. Jeżeli bowiem zdecydowałeś się na popularną bejcę nitro, powinieneś użyć lakieru spoza grupy chemoutwardzalnych.

Na bejcowane drewno, nawet bez uprzedniego szlifowania, można także nałożyć wosk. Nie poleca się natomiast olejowania bejcowanego drewna. Oleje również wnikają bowiem w głąb drewna, a jego pory będą już przecież zajęte przez bejcę.

Podsumowanie: jak prawidłowo wykonać bejcowanie drewna?

Bejcowanie drewna uszlachetnia ten materiał i podkreśla jego usłojenie. By prawidłowo wykonać bejcowanie, należy odpowiednio przygotować drewnianą powierzchnię. Konieczne będzie jej zeszlifowanie, a także odpylenie i odtłuszczenie benzyną ekstrakcyjną.

Samo nakładanie bejcy można wykonać pędzlem, wałkiem, pistoletem natryskowym czy gąbką. Preparat nakładaj równomiernie. Nanoś nieco więcej bejcy, a nadmiar usuwaj suchym pędzlem lub szmatką. Bejcowanie drewna wykonuj wzdłuż jego słojów. Może być potrzeba nałożenia więcej niż jednej warstwy preparatu – po każdej odczekaj co najmniej kilka godzin na wyschnięcie.