Oczyszczanie powietrza w domu: sprawdzone sposoby

W Polsce od lat nie możemy skutecznie poradzić sobie ze smogiem. Zanieczyszczenia zagrażają nam nie tylko na zewnątrz – przedostają się również do naszych mieszkań. A do tego dochodzi także kurz, sierść zwierząt czy drobnoustroje. To wszystko często unosi się w powietrzu w naszych domach i przyczynia do pogorszenia samopoczucia, a z czasem także stanu zdrowia. Jeśli chcesz tego uniknąć, wypróbuj sprawdzone sposoby na oczyszczanie powietrza w domu.

Jak oczyścić powietrze w domu? 8 sprawdzonych sposobów

Jeśli chcesz zadbać o czyste powietrze w domu, możesz to zrobić na różne sposoby. Część z nich będzie wymagać zakupu odpowiednich urządzeń, a nawet instalacji. Możesz jednak poprawić stan powietrza również poprzez odpowiednie zastosowanie tego, co już masz pod ręką w domu czy mieszkaniu.

1 Oczyszczacze powietrza

To urządzenia, których głównym zadaniem jest oczyszczanie powietrza w domu. Większość oczyszczaczy to niewielkie, przenośne sprzęty, które można umieścić w dowolnym pomieszczeniu domu lub mieszkania. Najlepiej jednak dostosowywać ich moc i możliwości do kubatury wnętrza – wówczas będą działać najwydajniej.

Oczyszczacze powietrza mogą działać w różny sposób. Większość z nich jednak filtruje powietrze: wciąga zanieczyszczone, a wypuszcza już pozbawione kurzu, pyłów zawieszonych i drobnoustrojów. Jeśli postawisz na bardziej zaawansowany model, oczyszczacz będzie też monitorować stan powietrza i włączać się jedynie wtedy, gdy będzie to potrzebne.

Na jakie funkcje i cechy oczyszczaczy powietrza warto zwrócić uwagę przed zakupem?

• filtr HEPA: uznawany za najszczelniejszy sposób filtracji, wyłapuje nawet ponad 99 procent zanieczyszczeń powietrza,
• filtr z węgla aktywnego: usuwa kilkadziesiąt substancji chemicznych oraz związki nieorganiczne,
• nawilżanie powietrza: ta funkcja pozwala dbać o utrzymanie prawidłowego poziomu wilgotności w pomieszczeniu, co jest przydatne zwłaszcza zimą; urządzenia takie jak Venta nawilżacze równocześnie oczyszczają i nawilżają powietrze,
• jonizacja powietrza: zapobiega rozwojowi bakterii, wirusów i innych drobnoustrojów,
• tryb nocny: cicha praca nocą, która nie będzie zakłócać snu.

Oczyszczacze powietrza to szeroka kategoria, w której znajdują się zarówno urządzenia za kilkadziesiąt, jak i kilka tysięcy złotych. Na koszty użytkowania wpływ będzie mieć również żywotność filtrów. Niektóre można myć bieżącą wodą i wytrzymają w dobrym stanie kilkanaście miesięcy. Inne trzeba będzie wymieniać co kilka tygodni.

2 Klimatyzator z oczyszczaniem powietrza

Klimatyzator może zapewnić nie tylko chłodne, ale i czyste powietrze w domu. Oczywiście wówczas, kiedy zamontujesz w domu nowoczesny system klimatyzacyjny. Najnowsze urządzenia tego typu działają bowiem podobnie do oczyszczaczy powietrza. Kiedy powietrze przechodzi przez klimatyzator, odpowiednie filtry eliminują z niego zanieczyszczenia.

Niektóre urządzenia do klimatyzacji mają również wbudowane jonizatory powietrza, co dodatkowo wspiera oczyszczanie powietrza w domu. Oczywiście nie zaniedbują przy tym swojego podstawowego zadania, jakim jest chłodzenie powietrza. To wydajne systemy, ale ich minusem jest cena i koszty użytkowania. To drogi sprzęt, do tego włączony klimatyzator zużywa znacznie więcej energii niż nawet duże oczyszczacze powietrza.

3 Rośliny oczyszczające powietrze

Jeśli bardziej od specjalistycznych urządzeń interesują Cię domowe sposoby na oczyszczenie powietrza w mieszkaniu, w pierwszej kolejności “zaproś” do swojego domostwa odpowiednie rośliny. Część z nich może bowiem działać niczym “domowe oczyszczacze powietrza”, choć trzeba tu oczywiście zachować odpowiednią skalę.

Wiele gatunków roślin bardzo dobrze wychwytuje jednak zanieczyszczenia i kurz. Dodatkowo więcej roślin oznacza większą ilość tlenu, co również korzystnie wpływa na stan powietrza. Najlepsze rośliny oczyszczające powietrze to:

• skrzydłokwiat: poradzi sobie z lotnymi związkami organicznymi – skutecznie walczy z benzenem, acetonem czy amoniakiem; do tego wyróżnia się charakterystycznymi, ciemnozielonymi liśćmi;
• sansewieria: nazywana czasami także “językiem teściowej” roślina niweluje aceton, ogranicza formaldehyd i walczy z nadmiarem dwutlenku węgla; wyróżnia się grubymi liśćmi i tym, że nie potrzebuje szczególnej pielęgnacji, nie trzeba jej zbyt często podlewać;
• epipremnum złociste: to pnącze poradzi sobie z ksylenem, formaldehydem i tlenkiem węgla; jeśli chcesz, by dobrze rosło, pamiętaj, by nie narażać epipremnum na zbyt silne działanie promieni słonecznych;
• rapis wyniosły: będzie przede wszystkim oczyszczać powietrze z amoniaku, w mniejszym stopniu również z ksylenu; to rodzaj palmy, która mocno się rozrasta i potrzebuje dużej donicy;
• paproć: popularne “paprotki” nie tylko imponują dużymi, zielonymi liśćmi, ale również zdolnością do usuwania z powietrza szkodliwego formaldehydu;
• zielistka Sternberga: radzi sobie z benzenem, toluenem i tlenkiem węgla, dodatkowo niweluje promieniowanie elektromagnetyczne; to roślina o charakterystycznych, długich liściach z jasnymi krawędziami, która lubi jasne stanowiska, ale nie toleruje nadmiaru wody;
• storczyk: w walce o czyste powietrze w domu pomagają również niektóre kwiaty – storczyki oczyszczają powietrze z ksylenu i toluenu, dodatkowo je również nawilżając, a nocą wytwarzając sporo tlenu.

Przy wyborze roślin “oczyszczających” powietrze zawsze pamiętaj o alergiach domowników. Niektóre rośliny mogą bowiem nie być przez nich tolerowane. Myśląc o domownikach, miej też na uwadze czworonogi. Część popularnych roślin doniczkowych jest bowiem dla nich toksyczna, w związku z czym trzeba ustawiać je tak, by znalazły się poza zasięgiem zwierząt.

4 Prawidłowa wentylacja

Do mieszkań z zewnątrz często napływa smog, ale bez odpowiedniej wentylacji mieszkania będziesz “dusić się” wśród wirusów i drobnoustrojów krążących w pomieszczeniach. Dlatego dbanie o drożność systemów wentylacyjnych jest jednym z najważniejszych zadań, które pomagają utrzymać czyste powietrze w domu.

Dobra wentylacja jest kluczowa w pomieszczeniach, w których może gromadzić się wilgoć, czyli w łazienkach i kuchniach. Jeśli obawiasz się smogu, możesz zdecydować się na lekką przebudowę systemu. Wystarczy, że klasyczne nawiewniki zastąpisz nawiewnikami antysmogowymi. Będą one wówczas blokować napływ cząsteczek pyłu zawieszonego PM 2,5 oraz PM 10 do mieszkania. Specjalne filtry można też zainstalować w systemach wentylacji mechanicznej.

5 Wietrzenie domu

To może wydawać się dość oczywiste, ale jednak warto o tym przypominać. Oczyszczanie powietrza w domu nie będzie efektywne bez regularnego wietrzenia pomieszczeń. Nie zmienia tego sprawny system wentylacyjny ani nawet klimatyzacja.

Jak najskuteczniej wietrzyć pomieszczenia? Najlepiej robić to krótko, ale intensywnie. Oznacza to szerokie otwarcie okna na kilkanaście minut. W tym czasie zanieczyszczone kurzem czy innymi substancjami powietrze z domu opuści pomieszczenie. Zastąpi je świeże powietrze z zewnątrz.

Jeśli na zewnątrz jest zimno, w czasie wietrzenia najlepiej opuścić pokój. Dla zdrowia bezpieczniej unikać przeciągów. Z wietrzeniem pomieszczeń trzeba się nieco wstrzymać tylko wtedy, gdy na zewnątrz jest duże stężenie smogu. Wówczas bezpieczniej jest nie narażać się na kontakt z pyłami zawieszonymi i przeczekać do poprawy stanu powietrza.

6 Regularne odkurzanie

W poprawie stanu powietrza w pomieszczeniach będzie pomagać częste sprzątanie. W ten sposób przede wszystkim ograniczysz obecność roztoczy i kurzu, który bywa największym problemem w pomieszczeniach. Ściereczka do wycierania kurzy powinna więc stać się Twoim atrybutem i towarzyszyć Ci na co dzień.

W utrzymaniu porządku w mieszkaniu pomoże też mocny odkurzacz. Równie ważny będzie system filtracji w tym urządzeniu. Najlepiej wybierać sprzęty z filtracją HEPA – opartą o takie same filtry jak we wspomnianych wcześniej oczyszczaczach powietrza. 

Jeśli chcesz mieć mniej kurzu w mieszkaniu, rozważ też usunięcie elementów, które w największym stopniu go gromadzą. Dotyczy to przede wszystkim wszelkich dywanów oraz wykładzin, ale również firanek i zasłon – zwłaszcza długich i grubych.

7 Odkurzacz centralny

To sposób na jeszcze bardziej efektywne sprzątanie. Odkurzacz centralny opiera się na systemie rur rozprowadzonych w ścianach, sufitach i pod podłogą. Rury kończą się gniazdami ssącymi w różnych pomieszczeniach. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie trzeba chodzić po pokojach czy piętrach z odkurzaczem.

Rury wciągane powietrze doprowadzają do jednostki centralnej. Jej zadaniem jest filtracja powietrza. Odkurzacz centralny jest rozwiązaniem, które pozwala na bardzo wygodne i skuteczne sprzątanie całego domu. Biorąc pod uwagę oczyszczanie powietrza w domu, największym atutem takiej instalacji jest fakt, że zassane zanieczyszczenia nie wracają już do wnętrza. Są filtrowane przez jednostkę centralną, a powietrze odprowadzane na zewnątrz domu.

W związku z tym sprzątanie z użyciem odkurzacza centralnego jest w pełni sterylne. Podobnie jest z samymi rurami, które wyróżniają się antystatycznym wykończeniem. A to oznacza, że nie osiada na nich kurz.

Musisz jednak zdawać sobie sprawę, że wykonanie systemu odkurzania centralnego wiąże się ze sporymi kosztami. Należy też zadbać o to na etapie projektowania i budowy domu. Wykonanie takiej instalacji później wiąże się z wykonaniem wielu przeróbek i zazwyczaj jest po prostu nieopłacalne.

8 Ozonowanie pomieszczeń

Jeśli domowe sposoby na oczyszczenie powietrza zawodzą, możesz zdecydować się na bardziej radykalne rozwiązanie. Będzie nim ozonowanie domu lub mieszkania. Wykonuje się je za pomocą specjalnych ozonatorów, czyli urządzeń, które wytwarzają ozon – trójatomową odmianę tlenu.

Ozon jest uważany za jeden z najskuteczniejszych środków bakteriobójczych. Gruntownie dezynfekuje pomieszczenia i sprzęty, usuwając z nich wszelkie mikroorganizmy z wirusami, bakteriami i grzybami na czele. Ozonowanie pomieszczenia usunie z niego wszelkie zanieczyszczenia. Musisz jednak pamiętać, że jest to działanie doraźne. Ozonowanie w żaden sposób nie zabezpiecza bowiem przed nawrotem drobnoustrojów po zakończeniu zabiegu.

Sam proces ozonowania przeprowadza się w pustym mieszkaniu. Osoba zajmująca się zabiegiem musi być wyposażona w odpowiednią maskę. Z tego powodu najlepiej zlecić ozonowanie firmom, które specjalizują się w takich pracach. To zdecydowanie bezpieczniejsze niż używanie ozonatorów na własną rękę.

Podsumowanie: najlepsze sposoby na oczyszczanie powietrza w domu

Jeśli zależy Ci na tym, by oddychać w atmosferze bez zanieczyszczeń, wypróbuj nasze sposoby oczyszczania powietrza. Jedne działają lepiej w dłuższej perspektywie, inne są doraźnym rozwiązaniem.

Najlepsze sposoby na oczyszczanie powietrza w domu to:

• wykorzystanie oczyszczacza powietrza z filtrem HEPA, nawilżaczem i jonizatorem;
• instalacja klimatyzatora powietrza z wbudowanym oczyszczaczem;
• uprawa roślin domowych oczyszczających powietrze;
• dbanie o prawidłową wentylację domu;
• regularne wietrzenie pomieszczeń;
• częste odkurzanie wydajnym odkurzaczem;
• instalacja odkurzacza centralnego;
• ozonowanie pomieszczeń.

Pamiętaj, że niektóre z tych metod możesz stosować jednocześnie. W ten sposób zwiększysz ich skuteczność. Jeśli na przykład zdecydujesz się na zakup oczyszczacza powietrza, nic nie stoi na przeszkodzie, by zadbać o obecność w domu roślin niwelujących zanieczyszczenia. Pamiętaj, że czyste powietrze to lepsze samopoczucie i zdrowie!